Gemeente: u krijgt er zomaar mee te maken
Nederland wordt bestuurd door de overheid. En in de eerste plaats denken we dan aan het kabinet en de regering en de Staten Generaal (de Tweede Kamer en de Eerste Kamer). Veel belangrijke beslissingen worden in Den Haag genomen. Onder de landelijke overheid zitten de provincies (wat doen die eigenlijk?) en daaronder de gemeentes. Heel veel regelingen zijn neergelegd bij de plaatselijke overheid en voor u het weet heeft u er mee te maken. U heeft geen of onvoldoende inkomen en geen recht op een uitkering van het UWV. U wilt uw huis verbouwen of u wilt een boom kappen? De gemeente moet toestemming geven.
In Nederland zijn er nog ruim 400 gemeentes.
De gemeenteraad
Wat de tweede kamer is voor de landelijke regering is de gemeenteraad op plaatselijk niveua. De Tweede Kamer bestaat uit 150 leden, maar uw gemeenteraad? Dat is afhankelijk van het aantal inwoners en nauwkeurig bepaald in de Gemeentewet en varieert van 9 raadsleden voor een gemeente met minder dan 3001 inwoners tot 45 raadsleden voor een gemeente met meer dan 200.000 inwoners (artikel 8 Gemeentwet).
De eed of verklaring en belofte
Wist u dat een raadslid voor hij aantreedt een eed of verklaring en belofte aflegt. Waarschijnlijk wel, maar wist u ook dat dit bepaald is in de Gemeentewet, zelfs de letterlijke tekst?
«Ik swar (ferklearje) dat ik, om ta lid fan ‘e rie beneamd te wurden, streekrjocht noch midlik, ûnder wat namme of wat ferlechje ek, hokker jefte of geunst dan ek jûn of ûnthjitten haw.
Ik swar (ferklearje en ûnthjit) dat ik, om eat yn dit amt te dwaan of te litten, streekrjocht noch midlik hokker geskink of hokker ûnthjit dan ek oannommen haw of oannimme sil.
Ik swar (ûnthjit) dat ik trou wêze sil oan ‘e Grûnwet, dat ik de wetten neikomme sil en dat ik myn plichten as lid fan ‘e rie yn alle oprjochtens ferfolje sil.
Sa wier helpe my God Almachtich!» («Dat ferklearje en ûnthjit ik!»).
Nee, dit zijn geen typefouten, maar dit is de Friese tekst zoals vastgelegd in artikel 14 lid 2 van de Gemeentewet. Lid 1 kent de tekst in het gewone Nederlands. Dit tweede lid laat wel mooi zien dat de gemeente dicht bij de burger staat en de taal van de straat spreekt.